Διακοσμητικά τζάκια

Το τζάκι είναι ένα παραδοσιακό μέσο θέρμανσης και ενίοτε μαγειρέματος για την Ελληνική επαρχία. Εκτός από τη ζεστασιά που προσφέρει, είναι ένα στοιχείο συνδεδεμένο άρρηκτα με το τριζοβόλημα των ξύλων, τη θαλπωρή της φλόγας και την μυρωδιά του καμένου ξύλου, τη συγκέντρωση της οικογένειας τα κρύα βράδια του χειμώνα και τις στιγμές χαλάρωσης και ησυχίας μετά από μια πολυάσχολη και κουραστική μέρα. Και όπως και να το κάνουμε, είναι ένα στοιχείο "ζωντανό" μέσα στο σπίτι. Θα μπορούσε όμως να φανταστεί κάποιος το τζάκι ως διακοσμητικό στοιχείο; θα μπορούσαν να υπάρχουν διακοσμητικά τζάκια;

Τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα, η χρήση του τζακιού έχει επεκταθεί και κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στα σπίτια των μεγαλουπόλεων και η θέρμανση του σπιτιού δεν είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του καλοριφέρ. Εκτός από τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη της χρήσης του τζακιού στο σπίτι της πόλης, θα μπορούσε να πει κανείς ότι το τζάκι είναι η εναλλακτική πρόταση στο πρόβλημα της αποξένωσης των ανθρώπων μπροστά από τις οθόνες των τηλεοράσεων και των υπολογιστών που έχουν κατακλύσει τη ζωή μας. Εκτός όμως από τα χαρακτηριστικά αυτά του τζακιού, σε ένα αστικό σπίτι, προκύπτει η ανάγκη, ό,τι βρίσκεται μέσα σ' αυτό να έχει και διακοσμητικό χαρακτήρα, να είναι δηλαδή ένα στοιχείο ομορφιάς και καλαισθησίας. Ένα διακοσμητικό τζάκι.

Είναι όμως αλήθεια ότι η ανάγκη για ένα όμορφο και καλαίσθητο στοιχείο μέσα στο αστικό σπίτι δεν καλύπτεται με το απλό κλασικό τζάκι με τα πυρότουβλα. Επειδή τα παραδοσιακά τζάκια με τα πυρότουβλα μπορεί το χειμώνα να είναι όμορφα και να προσφέρουν θαλπωρή και ζεστασιά μέσα σε ένα σπίτι αλλά η κάπνα και η μαυρίλα από το ξύλο που καίγεται παραμένει μόνιμα πάνω στα πυρότουβλα και δεν είναι δυνατόν να καθαριστεί εντελώς. Το καλοκαίρι ως εκ τούτου, ένα τζάκι μέσα στο σπίτι, μόνο να το σκεπάσει και να το κρύψει θέλει κανείς, επειδή το μόνο που αντικρίζει είναι κατάμαυρες μουτζουρωμένες επιφάνειες από πυρότουβλα. Και όσο και να στολίζεται με κεριά και λουλούδια, παραμένει αντιαισθητικό, κάτι κάθε άλλο παρά διακοσμητικό στοιχείο.

Διακοσμητικά τζάκια από τα παραδοσιακά τζάκια ξύλου

Με την οικολογική ευαισθητοποίηση και την προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας, τα τελευταία χρόνια, εκτός από τα τζάκια ξύλου, έχουν αναπτυχθεί και νέες μορφές τζακιών, όπως τα ενεργειακά τζάκια, τα τζάκια αερίου και πέλλετ και τα τζάκια βιοαιθανόλης. Όλα αυτά τα τζάκια έχουν ένα περισσότερο διακοσμητικό χαρακτήρα, λόγω κάποιων χαρακτηριστικών τους.

Τα ενεργειακά τζάκια είναι αερόθερμα τζάκια κλειστού τύπου από μαντέμι που κλείνουν με πόρτα εξοπλισμένη με πυρίμαχο τζάμι, και λειτουργούν με ηλεκτρικό ανεμιστήρα που διαχέει το θερμό αέρα από την εστία του τζακιού στο χώρο. Είναι τζάκια ξύλου και χρειάζονται κανονική καμινάδα όπως τα τζάκια ξύλου ανοιχτού τύπου. Υπάρχουν ειδικοί τύποι ενεργειακών τζακιών που καίνε πέλλετ. Μπορούν να χαρακτηριστούν περισσότερο διακοσμητικά από τα συμβατικά τζάκια ξύλου. Η εστία της φωτιάς είναι περιορισμένης χωρητικότητας και επειδή είναι από μαντέμι, το χρώμα της είναι μαύρο. Παρόλα αυτά, επειδή κατασκευάζεται σε πληθώρα σχεδίων και σχημάτων, μπορούν να δώσουν μια διακοσμητική εικόνα στο χώρο που τοποθετούνται. Επίσης, ένα ρόλο σ' αυτό παίζει η δυνατότητα η πρόσοψή τους να έχει διάφορους χρωματισμούς. Η εστία τους όμως επειδή είναι κατασκευασμένη από μαντέμι, είναι αποκλειστικά μαύρου χρώματος και φυσικά λειτουργούν μόνο ως τζάκια κλειστού τύπου. Αυτό σημαίνει πως ό,τι κερδίζουμε από διακόσμηση το χάνουμε σε φυσική ομορφιά και θαλπωρή σε σχέση με τα απλά τζάκια ξύλου.

Τα τζάκια αερίου είναι ένα ακόμα νέο είδος τζακιού που "φοριέται" τα τελευταία χρόνια και εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα απόδοσης, καθαριότητας της καμινάδας που μπορεί να είναι απλά ένας σωλήνας που να βγαίνει από ένα άνοιγμα στο παράθυρο. Η δυνατότητα σχεδιασμού τους τα κατατάσσει σε σχέση με τις διακοσμητικές τους ιδιότητες σε υψηλότερη θέση από αυτήν των κλασικών τζακιών, κυρίως επειδή μπορούν να κατασκευαστούν σε διάφορα σχέδια και χρώματα στην πρόσοψή τους. Είναι κι αυτά τζάκια κλειστού τύπου με αερόθερμο. Είναι μεταλλικά κατά κύριο λόγο και η εστία τους είναι μαύρου χρώματος, η δε φλόγα τους είναι επιμήκης λόγω της εξόδου του καύσιμου από επιμήκη σωλήνα με ακροφύσια. Το επιπλέον διακοσμητικό στοιχείο σε αυτά τα τζάκια είναι η δυνατότητα τοποθέτησης στην εστία λευκών βότσαλων ή διακοσμητικών κεραμικών ξύλων για να αποδώσουν την αίσθηση φυσικότητας και θαλπωρής που δίνει το παραδοσιακό τζάκι, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα διακοσμητικό στοιχείο στο σπίτι.

Η πιο σύγχρονη πρόταση για τζάκι που κυκλοφορεί στην αγορά σήμερα είναι το τζάκι βιοαιθανόλης. Καθαρά οικολογικό τζάκι που καίει βιοκαύσιμο. Το βασικό χαρακτηριστικό στο τζάκι βιοαιθανόλης είναι ότι δεν απαιτεί καθόλου καμινάδα, ούτε σωλήνα εξαγωγής καυσαερίων όπως το τζάκι αερίου, επειδή η καύση της βιοαιθανόλης δεν έχει παράγωγα καύσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τζάκι βιοαιθανόλης, από θέμα αναθυμιάσεων, είναι κατάλληλο για παιδικό δωμάτιο. Είναι το πιο διακοσμητικό τζάκι που κυκλοφορεί σήμερα, όχι μόνο επειδή κατασκευάζεται σε σχέδια και χρώματα που τα υπόλοιπα τζάκια δεν έχουν τη δυνατότητα να κατασκευάζονται, όχι μόνο επειδή τοποθετείται σε οποιοδήποτε σημείο του σπιτιού, χωρίς να περιορίζεται από την ανάγκη τοποθέτησης απαγωγής καυσαερίων, αλλά επίσης, επειδή διακοσμείται στην εστία του από επιπλέον διακοσμητικά στοιχεία όπως τα κεραμικά ξύλα και οι διακοσμητικές πέτρες. Τα τζάκια βιοαιθανόλης κατασκευάζονται από διάφορα υλικά όπως κεραμικά, χάλυβα, μαντέμι κ.α. και σε αναρίθμητα σχέδια και τύπους και μπορούμε να πούμε ότι το τζάκι βιοαιθανόλης καλύπτει τις ανάγκες διακόσμησης ενός σύγχρονου αστικού σπιτιού περισσότερο από κάθε άλλο τζάκι. Η μόνες διαφορές σε σχέση με τα τζάκια ξύλου είναι η απόδοση και η φυσική φωτιά του ξύλου. Η απόδοσή του σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να φτάσει την απόδοση του τζακιού με καυσόξυλα. Επιπλέον, συνήθως τα τζάκια βιοαιθανόλης δεν έχουν επιφάνειες που να συσσωρεύουν τη θερμότητα και να την αποδίδουν αργότερα, οπότε η θερμότητά τους οφείλεται αποκλειστικά στη θερμότητα της φλόγας. Συνεπώς μπορούμε να πούμε ότι το τζάκι βιοαιθανόλης είναι το πιο διακοσμητικό τζάκι που κυκλοφορούσε μέχρι σήμερα.

Κεραμικό - πήλινο τζάκι, το κατ' εξοχήν διακοσμητικό τζάκι

Στην κορυφή όμως των διακοσμητικών τζακιών βρίσκεται ένα νέο είδος τζακιού, το κεραμικό πήλινο τζάκι, μια παγκόσμια πρωτοτυπία και κατοχυρωμένη ελληνική ευρεσιτεχνία. Το πρώτο κεραμικό-πήλινο τζάκι στον κόσμο. Είναι ένα τζάκι κατασκευασμένο εξ' ολοκλήρου από πηλό, με εξαιρετικές ιδιότητες αντοχής σε υψηλές θερμοκρασίες, θερμικά σοκ, με την υψηλότερη απόδοση από όλα τα τζάκια που κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά. Μπορεί να είναι απλό τζάκι ανοιχτού τύπου ή κλειστού τύπου, αερόθερμο, ενεργειακό. Και η επιλογή αυτή μπορεί να γίνεται κάθε φορά την ώρα που ανάβει. Επειδή η πόρτα του με το κεραμικό τζάμι μπορεί να απομακρύνεται κατά βούληση. Με ειδικές μετατροπές μπορεί να καίει κάθε είδος καυσίμου όπως ξύλο, πέλλετ, αέριο, και βιοαιθανόλη.

Αλλά το πιο σημαντικό στοιχείο για το τζάκι αυτό είναι ότι σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα τζάκια που αφήνουν τη μαυρίλα να φαίνεται μόνιμα στην εστία τους χειμώνα καλοκαίρι, το τζάκι αυτό μπορεί να καθαρίζεται τελείως και μάλιστα με ένα απλό σκουπάκι. Και κάτι τέτοιο δεν θα είχε και δεν θα είχε νόημα ως διακοσμητικό αν αυτό το τζάκι δεν είχε ένα επιπλέον μοναδικό χαρακτηριστικό, που δεν συναντάται σε κανένα άλλο τζάκι στον κόσμο. Έχει χρώματα. Όχι μόνο στην πρόσοψή του αλλά στην εστία του. Εστία τζακιού σε χρώματα όπως κόκκινο, πράσινο, μπλε, κίτρινο, πορτοκαλί, ασημί και ένα σωρό ακόμα χρώματα και τους συνδυασμούς τους.

Αυτό σημαίνει ότι το κεραμικό - πήλινο τζάκι δεν είναι μονάχα ένα εξαιρετικά αποδοτικό τζάκι. Είναι το πιο όμορφο τζάκι που κυκλοφορεί στην αγορά. Ένα τζάκι που λαμπυρίζει τόσο όμορφα η φλόγα στα τοιχώματά του όταν ανάβει το χειμώνα, αλλά και που είναι πεντακάθαρο και πανέμορφο όταν δεν ανάβει το καλοκαίρι. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να κρυφτεί με κανένα πανί ή πλέγμα για να μη φαίνεται η μαυρίλα, επειδή η μαυρίλα έχει φύγει εντελώς. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για διακοσμητικό τζάκι, σίγουρα το κεραμικό - πήλονο τζάκι βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης. Και βέβαια το χρώμα και οι συνδυασμοί του στην εστία, του δίνει μια ακόμα ιδιότητα. Να είναι το δικό σας τζάκι το μοναδικό που υπάρχει. Και να μην το έχει κανένας άλλος στον κόσμο.